Moskeeën: zijn ze werkelijk alleen voor Allah?
Een plek van pure aanbidding of iets anders?
Ben je ooit een moskee binnengegaan? Wat zag je? Was het een eenvoudige huis van aanbidding, gewijd aan Allah alleen, of vond je gedetailleerde versieringen, namen van individuen prominent weergegeven, en mensen die praktijken uitvoerden die anderen lijken te verheffen naast Allah?
Moskeeën spelen een centrale rol in het leven van veel moslims. Ze zijn bedoeld als plaatsen van gebed, herinnering en toewijding aan Allah alleen. Maar zijn ze trouw gebleven aan dit doel? Zijn ze vrij gebleven van menselijke invloeden, sektarisme en overdreven pracht?
De Koran biedt een duidelijk beeld van wat een moskee zou moeten zijn. Maar wanneer we dat beeld vergelijken met de werkelijkheid van veel moskeeën vandaag, moeten we ons de vraag stellen: Zijn moskeeën nog steeds werkelijk alleen voor Allah?

1. De definitie van een moskee
Het woord "masjid" (مَسْجِد) komt 28 keer voor in de Koran. Het komt van de wortel "سجد" (s-j-d), wat betekent zich te onderwerpen. De essentie van een masjid is niet te vinden in de muren, koepels of versieringen, maar in de daad van onderwerping die daarin plaatsvindt.
De Koran is kristalhelder:
"De moskeeën behoren aan Allah, dus roep met Allah niemand aan." (72:18)
Een moskee is niet bedoeld om een sekte, een leider of zelfs de Profeet zelf te verheerlijken. Het is uitsluitend voor Allah. Toch dragen veel moskeeën vandaag de dag namen zoals Imam Ali Moskee, Al-Hussein Moskee, Al-Sayyida Zainab Moskee of Masjid an-Nabawi – titels die de focus weghalen van Allah en richten op individuen.
Kan een moskee werkelijk “alleen voor Allah” zijn als de naam ervan eer betuigt aan iemand anders?
2. De rol van de Profeet: Niet een object van aanbidding
De Koran benadrukt herhaaldelijk dat boodschappers alleen zijn gestuurd om de boodschap over te brengen – niet om vereerd te worden.
"Het is niet voor een man aan wie Allah het Schrift, de wijsheid en de profetie heeft gegeven, om tegen het volk te zeggen: 'Wees mijn aanbidders in plaats van Allah's.' Nee, hij zou zeggen: 'Wees toegewijd aan de aanbidding van uw Heer, overeenkomstig wat u heeft geleerd uit het Boek en wat u heeft bestudeerd.'" (3:79)
Zeker, aan God behoort het ware systeem (Deen). En degenen die bondgenoten naast Hem stellen: "Wij dienen hen alleen zodat zij ons dichter bij God kunnen brengen." God zal tussen hen oordelen over hetgeen waarover zij van mening verschillen. Want God leidt degene die een leugenaar is, een afwijzer, niet. (39:3)
Desondanks vinden we in veel moskeeën de naam van de Profeet Mohammed naast of zelfs boven de naam van Allah. Op sommige plaatsen wordt mensen aangeraden om hem aan te roepen voor bemiddeling.
Als moskeeën bedoeld zijn voor Allah alleen, zou de focus dan ooit op iemand anders moeten liggen?


Is Allah niet voldoende voor Zijn dienaar? 39:36
3. Overdaad in de bouw van moskeeën
Moskeeën zijn nooit bedoeld als monumenten van rijkdom of weelde. Ze zouden geen symbool moeten zijn van aards bezit, maar van toewijding aan Allah. Toch zijn er moskeeën die miljoenen—zelfs miljarden—kosten om te bouwen.
Bekijk deze indrukwekkende voorbeelden:
- Imam Ali Moskee in Najaf, Irak – 7.777 gouden tegels versieren de koepel, 40.000 gouden tegels sieren de minaretten.
- De Grote Moskee van Algiers, Algerije – Met een prijskaartje van 2 miljard dollar, is het de derde grootste moskee ter wereld.
- De Centrale Moskee van Keulen, Duitsland – De bouwkosten overschreden de €30 miljoen.
- De Hassan II Moskee, Marokko – Met een majestueuze minaret van 210 meter hoog, die maar liefst meer dan $400 miljoen heeft gekost.
Kinderen van Adam! Doe jullie mooie kleding aan bij elke moskee en eet en drinkt, maar weest niet verkwistend; Hij bemint de verkwisters niet.(7:31)
Als Allah ons waarschuwt tegen verkwisting, kunnen zulke extravaganties dan werkelijk in overeenstemming zijn met Zijn leiding? Zijn deze weelderige bouwwerken werkelijk een eerbetoon aan Hem, of zijn ze slechts een afspiegeling van menselijke trots en verlangen naar bewondering?

Jullie die geloven! Veel van de schriftgeleerden en de monniken verteren de bezittingen der mensen door bedrog en versperren Gods weg. En hun die goud en zilver oppotten en geen bijdrage op Gods weg geven, zeg hun een pijnlijke afstraffing aan. 9:34

4. Wanneer moskeeën een bron van verdeeldheid worden
Niet alle moskeeën dienen hetzelfde doel. De Koran waarschuwt voor moskeeën die verdeeldheid zaaien onder de gelovigen:
"Er zijn ook degenen die een moskee oprichten ˹alleen˺ om schade te veroorzaken, ongeloof te bevorderen, de gelovigen te verdelen, en als basis voor degenen die eerder tegen Allah en Zijn Boodschapper vochten. Ze zullen zeker zweren: 'Wij bedoelden niets dan het goede,' maar Allah getuigt dat ze zeker leugenaars zijn.
Ga er nooit in staan. Een tempel die vanaf de eerste dag is gebouwd op rechtvaardigheid is meer waard dat je erin staat; daarin zijn mannen die houden van zichzelf te zuiveren. En God houdt van de gereinigden." (9:107-108)
Tegenwoordig zijn moskeeën vaak verdeeld op basis van sekte:
- Soennitische moskeeën
- Sjiitische moskeeën
- Salafistische moskeeën
Sommigen beperken zelfs de toegang tot degenen die hun specifieke ideologie niet volgen. Maar zou een huis van Allah ooit een plek van verdeeldheid moeten zijn?
"En houd allen gezamenlijk vast aan de touw van Allah en wordt niet verdeeld." (3:103)
Als Allah eenheid gebood, waarom bevorderen dan zo veel moskeeën sektarisme?
5. Het ware doel van een moskee volgens de Koran
Wat zou een moskee moeten zijn? De Koran geeft een prachtige beschrijving:
"In huizen die God heeft toegestaan te worden opgericht, en waarin Zijn naam wordt vermeld. Hij wordt daarin verheerlijkt in de ochtenden en de avonden. Door mannen die niet worden afgeleid door handel of verkoop van de herinnering aan God en het vasthouden van het Verbond, en die bijdragen aan de zuivering. Ze vrezen een Dag waarop de harten en het gezicht zullen worden omgekeerd." (24:36-37)
Een ware moskee zou moeten zijn:
✔ Uitsluitend gewijd aan de aanbidding van Allah
✔ Vrij van namen, afbeeldingen of verering voor iemand anders dan Allah
✔ Een plaats van eenheid, geen verdeeldheid
✔ Een centrum voor zuivering en rechtvaardigheid
Dit gaat niet om het afwijzen van moskeeën, maar om ervoor te zorgen dat ze de principes van de Koran volgen. Als een moskee niet in lijn is met de leiding van Allah, kan het dan nog steeds een huis van aanbidding worden genoemd?
Volgen wij de visie van de Koran?
De Koran roept op tot diepe reflectie:
"Overdenken zij de Koran niet, of zijn er vergrendelingen op hun harten?" (47:24)
Zijn onze moskeeën nog steeds werkelijk voor Allah alleen? Of zijn ze veranderd door menselijke invloed, overdaad en verdeeldheid?
Elke gelovige moet zich afvragen:
❓ Komt mijn moskee overeen met de leerstellingen van de Koran, of is het afgeweken van het pad van pure monotheïsme?
❓ Wanneer ik een moskee binnenkom, zie ik dan pure toewijding aan Allah—of tekenen van sektarisme, afgoderij en overdaad?
Als we werkelijk de Koran volgen, dan moeten onze moskeeën haar leerstellingen belichamen—centra van aanbidding waar Allah alleen wordt genoemd, zonder partners, bemiddelaars of verdeeldheid.
Dus de volgende keer dat je een moskee binnenkomt, vraag jezelf dan af: Is dit werkelijk voor Allah alleen?
